یکی از راههای پرورش کلام و تنوع بخشیدن و جاذبه دار ساختن آن استشهاد است به آنچه لازمۀ تحلیل و موضوع آن می باشد؛ مثلاً در تحلیل های اخلاقی و یا عرفانی، استشهاد به برخی از آیات و نمودار ساختن بطن های ظریف و لایه های رازور و شورانگیز و پر جاذبه اش؛ استشهاد به برخی از احادیث و روایات حکمت جوش و ذوق انگیز و یا اقوال پر شور و پویایی بخش قوم، هم نوشته را پرورش و گسترش می بخشد، هم جذابیت و کمال. درست به همانگونه که نقل بعضی از داستانهای آموزنده آنرا شیرین؛ برخی اشعار تَرِ رنگینِ زیبا، آنرا ملاحت؛ برخی لطیفه های پندآمیز و عبرت آموز آنرا طراوت می بخشد.
آنچه در این رابطه به شدت قابل توجه می باشد اینست که باید نویسنده بصورتی بسیار جدی و متأملانه رعایت جا و مقام پرداختن به هر یکِ از آنها را در تحلیل و یا نوع ویژۀ از تحلیل نموده و نیز با دقت و هوشمندی لازم و ویژه حد و حدود توجه و اقبال به این شیرین کاریهای بسیار مهم و مؤثر را مراعات نماید، زیرا که در کم توجهی به آنها، تحلیل ناپرورده و خشک و در زیاده روی، سبک و احیاناً دچار نابجا گویی و اطناب مخل خواهد شد.